Kodeks cywilny nie zawiera jednolitej definicji dłużnika. Biorąc pod uwagę szereg różnych terminów, można uznać, że dłużnik jest osobą mającą do wypełnienia świadczenia wobec wierzycieli. W takim układzie stroną, za którą stoi prawo w zobowiązaniu jest wierzyciel, natomiast dłużnik będzie stroną obciążoną obowiązkiem wywiązania się z zobowiązań świadczenia.
W naszym kraju datą przełomową był rok 2005, wtedy pojawiło się zupełnie nowe pokolenie dłużników. Były to osoby, które w odróżnieniu od wcześniejszego pokolenia rozumiały już zasady i pojęcie windykacji i przestał tak bardzo obawiać się konsekwencji niespłacanych długów, nawet względem banków. Zadłużenie stało się wszechobecne, zmienił się system wartości i rozwinął się konsumpcyjny styl życia. Dłużnicy są coraz bardziej świadomi mechanizmu zadłużania oraz mają świadomość aspektów prawnych i technik psychologicznych umożliwiających radzenie sobie w takich sytuacjach.
Portret psychologiczny dłużnika
W literaturze przedmiotu pojawia się sformalizowany już portret psychologiczny z podziałem dłużników na:
- współpracujących,
- depresyjnych,
- agresywnych,
- z poczuciem winy,
- dłużnika tak-tak.
Typ dłużnika z punktu widzenia podejścia do finansów
Typologia dłużników z punktu widzenia podejścia do finansów odnosi się zarówno do dłużnika indywidualnego, jak i dłużnika zbiorowego, np. firm zalegających z uregulowaniem płatności za fakturę. Najwięcej kłopotów ze spłatą długów mają firmy, gdzie decyzje o jej zadłużaniu podejmowane są przez jedną osobę (zwykle właściciela firmy), dlatego poniższą typologię można odnieść obu kategorii. I tak współcześnie można wyróżnić pięć typów dłużników:
- odpowiedzialnych,
- wolne ptaki,
- zamożnych,
- luzaków,
- zadłużających się.
Najliczniejszą grupę tej typologi stanowią jednak dłużnicy odpowiedzialni, którzy regulowanie zobowiązań uważają za swój niezbywalny obowiązek. Co ważne właśnie ci dłużnicy najczęściej nigdy nie mieli kontaktu z windykatorem, czyli ich postawa życiowa względem długu jest zawsze taka sama a konsekwencja zaprowadziła ich na samą górę hierarchii.
Kolejna grupa to zadłużający się. Zwykle dotyczy to osób i firm , które już wcześniej miały problemy z płatnościami. Wśród osób prywatnych w grupie tej przeważają kobiety, które zwykle po prostu zapominają o zapłaceniu raty i nie odbierają telefonu od poszukujących ich windykatorów.
Następna grupa, w której dla odmiany przeważają mężczyźni to luzacy. Co dziwne członkowie tej grupy uznają, że terminowe płacenie długów jest wyrazem uczciwości, chociaż oni sami bardzo często o tym zapominają, a jednocześnie sami siebie zaliczają do osób dobrze sytuowanych.
Inny typ dłużnika to dłużnik zamożny, obiektywnie i subiektywnie. Członkowie tej grupy zwykle deklarują punktualne wpłaty, zwracając uwagę jednocześnie na brak swoich wcześniejszych kontaktów z windykatorami. I ostatnia grupa, zwana wolnymi ptakami. To najbardziej malowniczy z portretów, uczestnicy tej klasyfikacji zwykle nie potrafią dokładnie określić swoich kosztów utrzymania i bieżących wpływów.
Konsumpcyjne podejście do życia jako znak naszych czasów jest tak powszechne, że umożliwiło stworzenie wielopłaszczyznowego portretu dłużnika. Można go dość dokładnie opisać, sklasyfikować, co przekłada się również na sposób zachowania konkretnej jednostki. Umiejętne rozpoznanie typu dłużnika, pozwala na dobór odpowiednich technik negocjacji, by skutecznie wyegzekwować spłatę należności.
Inspirowane: Straetus.pl – firma windykacyjna Warszawa