Prawidłowe żywienie trzody chlewnej ma ogromny wpływ na zdrowie i kondycję zwierząt oraz późniejszą jakość mięsa. Mieszanka paszowa dla trzody powinna dostarczyć zwierzętom wszelkich niezbędnych składników odżywczych, a także witamin i minerałów. Jakie składniki powinna zawierać odpowiednio zbilansowana pasza i w jaki sposób dostosować skład mieszanki do potrzeb poszczególnych grup zwierząt?
Podstawowe składniki mieszanek paszowych dla trzody chlewnej
Odpowiednio zbilansowana dieta dla świń powinna zabezpieczać potrzeby energetyczne zwierząt, dostarczając jednocześnie wystarczające ilości białek, aminokwasów, a także enzymy trawienne, dodatki mineralne i witaminowe. Źródłem pełnowartościowego białka mogą być śruta sojowa lub rzepakowa poekstrakcyjna albo makuch rzepakowy.
Zwykle przyjmuje się, że dzienna dawka paszowa dla prawidłowo karmionej trzody powinna składać się z ośmiu części pasz treściwych oraz z dwóch części dodatków paszowych lub pasz objętościowych. Należy jednak uwzględnić czynniki indywidualne, wynikające z odmiennych potrzeb żywieniowych zwierząt na różnych etapach rozwoju, zależnych od ich stanu fizjologicznego, przewidywanych przyrostów dziennych lub wyjściowej masy ciała.
Niezbędne dodatki mineralne do mieszanek paszowych
Zapotrzebowanie trzody na składniki mineralne jest najwyższe w okresie intensywnego wzrostu i odkładania tkanki mięsnej. Zależy ono również od stopnia przyswajalności minerałów z paszy. Zdecydowanie najbardziej istotna jest prawidłowa podaż wapnia oraz jego stosunek do ilości fosforu. Wapń odpowiada za mineralizację kośćca i zębów u zwierząt, ale także właściwe funkcjonowanie mięśni, układu nerwowego oraz metabolizm związków azotowych. Mieszanka paszowa dla trzody chlewnej powinna więc zawierać odpowiednią ilość kredy pastewnej.
Skład mieszanki paszowej w zależności od wieku zwierząt
Podawanie odpowiedniej mieszanki paszowej jest niezwykle ważne już w przypadku prosiąt. Przez pierwszy tydzień życia są one karmione wyłącznie mlekiem matki, jednak począwszy od drugiego tygodnia ich żywienie uzupełnić można o mieszanki pasz treściwych. Do najczęściej stosowanych należy serwatka i mleko w proszku, o wysokiej przyswajalności i kaloryczności.
Młodym zwierzętom przeznaczonym do rozrodu mieszanki paszowe podawane są kilka razy w ciągu dnia w niewielkich porcjach. Istotny jest dodatek kredy w ilości 0,8%. W przypadku loch ciężarnych podawane są mieszanki o wyższej zawartości białka oraz właściwych proporcjach wapnia i fosforu (dzienne zapotrzebowanie to odpowiednio 15 i 12 g). Ilości te rosną jeszcze bardziej w przypadku loch karmiących. Warchlaki natomiast karmi się mieszankami paszowymi o zawartości 18% białka z dodatkiem lizyny, przyspieszającej wzrost. W przypadku tuczników z kolei mieszanka paszowa nie powinna zawierać mniej niż 75% białka i co najmniej 5% lizyny.
Jedynie odpowiednie dostosowanie składu mieszanki paszowej dla trzody chlewnej do potrzeb wynikających ze stanu fizjologicznego i przeznaczenia zwierząt pozwoli uzyskać optymalne efekty hodowli.